KKTC’de Yeni Şans Oyunları Yasası ile Artan Kara Para Tehlikesi

KKTC’de şans oyunları yasasında yapılan kapsamlı değişiklik, muhalefetin sert tepkilerine rağmen Meclis’ten geçti. Yasa, kumarhane yatırımlarının önünü açarken denetimi gevşetiyor. Süreci yakından izleyenler, Türkiye’nin yasa üzerindeki belirleyici etkisine dikkat çekiyor. Uzmanlara göre Kıbrıs, kara para aklama faaliyetlerinin yeni üssü olma yolunda ilerliyor.

3 Haziran 2025 sabahının erken saatlerinde, KKTC Meclisi 12 saatlik tartışmanın ardından “Şans Oyunları (Değişiklik) Yasası”nı kabul etti. Oylama sabaha karşı saat 03:20’de tamamlandı. Oylamada, UBP‑DP‑YDP koalisyonu yasa lehine blok hâlinde oy kullanırken, Cumhuriyetçi Türk Partisi (CTP) sert muhalefet gösterdi.

CTP milletvekilleri yasaya “kara paraya hizmet”, “çocuklarımızı kumar batağına teslim etme” gibi ifadelerle karşı çıktı. Özellikle “kara para baronları” vurgusu ve Türkiye’nin yasaya doğrudan müdahale ettiği iddiaları, sürecin sadece yerel bir düzenleme olmadığını, arkasında daha geniş bir siyasi planın bulunduğunu gösteriyor.

KKTC’deki Yeni Şans Oyunları Yasası Neleri Değiştiriyor?

Yeni “Şans Oyunları (Değişiklik) Yasası”, Kıbrıs’ta kumar endüstrisinin kapsamını genişletiyor, denetimi gevşetiyor ve kamu denetimini zayıflatan düzenlemeler içeriyor. İşte yasada yapılan temel değişiklikler:

1. Casino açma sınırı kaldırıldı
   Önceki yasada, casinolar belirli bölgelerde ve mesafelerde açılabiliyordu. Yeni düzenleme ile bu sınır ortadan kalktı.
   • Artık şehir merkezlerine ve okullara sadece 100 metre mesafede bile casino açılabilecek.
   • Şehir planlaması ve sosyal etkiler dikkate alınmadan lisans verilebilecek bir çerçeve oluşturuldu.
2. Vatandaş yasağı yumuşatıldı
   KKTC vatandaşlarının casinolara girmesi yasa dışıydı ve cezai yaptırımları vardı. Yeni yasa bunu büyük ölçüde fiilen ortadan kaldırdı.
   • Vatandaşların casinoya girmesi hâlinde hapis cezası yerine 50 avroluk idari para cezası uygulanacak.
   • İşletmelere ise sadece 1.000 avro para cezası verilecek.
   • Bu, yasağın artık caydırıcı bir etkisinin kalmadığı anlamına geliyor.
3. Turizm amacı zorunluluğu kaldırıldı
   Önceki düzenlemede casinoların turizm amaçlı olması gerekiyordu. Yeni yasa bu koşulu ortadan kaldırıyor.
   • Turizm fonuna katkı oranı da yüzde 70’ten yüzde 53’e düşürüldü.
   • Böylece casinolar hem kamuya daha az kaynak aktaracak hem de “turizm yatırımı” kisvesinden çıkacak.
4. Kara para cezası düşürüldü
   Kara para aklama suçlarına verilen cezalar yumuşatıldı.
   • Önceden hapis cezası öngörülen durumlarda, artık en fazla 5.000 avroluk idari para cezası uygulanacak.
   • Bu madde, kara para ile mücadelede büyük bir geri adım olarak değerlendiriliyor.
5. Elektronik denetim sistemi zorunlu kılındı
   Yeni yasada sadece teknik bir ilerleme olarak gösterilen bu madde, sektöre “dijital şeffaflık” getiriyor gibi görünse de kapsamı tartışmalı.
   • Denetim sistemine uymayan işletmelerin ruhsatı iptal edilebilecek.
   • Ancak sistemin kimin tarafından, ne kadar bağımsız şekilde işletileceği belirsiz.
6. Lisans sınırlaması kaldırıldı, yatırım patlamasının önü açıldı
   Önceki dönemde sınırlı sayıda lisansa izin veriliyordu.
   • Yeni yasayla birlikte ön onay almış yaklaşık 30 projeye otomatik ruhsat hakkı tanındı.
   • Casino yatırımları üzerindeki tüm kısıtlamalar kalkarak sektör neredeyse serbest bölge haline getirildi.
7. Devlet denetimi yerine sektörel serbesti
   • Yasada devletin kumarhane yatırımlarını toplumsal etki, çevresel planlama veya kamu yararı üzerinden denetlemesine dair hiçbir yeni mekanizma oluşturulmadı.
   • Aksine, mevcut denetim kanalları da kısıtlandı.

Türkiye’nin Rolü: Yasa Kimin İçin Geçti?

Şans Oyunları (Değişiklik) Yasası’nın KKTC Meclisi’nden geçmesi sadece yerel bir yasa yapım süreci olarak değerlendirilmiyor. Gerek zamanlaması gerek kapsamı ve gerekse Meclis içindeki siyasi denge göz önünde bulundurulduğunda bu yasanın, Ankara’nın doğrudan yönlendirmesiyle ve sermaye çevrelerinin çıkarları doğrultusunda hazırlandığına dair güçlü emareler var.

📌 Yasa Ankara’nın “Tavsiyesi” mi?

• Muhalefet partisi CTP milletvekilleri, yasa taslağının hazırlanışından oylamasına kadar geçen sürecin Türkiye’nin siyasi etkisi altında yürütüldüğünü savundu.
• Milletvekili Doğuş Derya, Meclis kürsüsünden şöyle seslendi:
  “Siz bu ülkenin değil, kara paranın vekillerisiniz. Bu yasa Kıbrıs halkı için değil, dışardan dayatılan bir sistem için geçiyor.”
• Devrim Barçın ise yasa metninin hazırlanmasında Türkiye’den gelen “danışman kadroların” etkili olduğunu, KKTC Meclisi’nin sadece formalite icabı oylama yaptığını ima etti:
  “Baronlara uşaklık yasalaştı.”

📌 Türkiye’den Gelen Baskılar İddiası

• Mecliste yasa lehine oy veren hükümet kanadı, bu düzenlemelerin “sektörün modernleşmesi” için zorunlu olduğunu savunsa da muhalefet temsilcileri Türkiye’den gelen doğrudan baskılar olduğunu öne sürdü.
• Kulis bilgilerine göre yasa taslağı 2023’ten bu yana gündemdeydi ancak son birkaç ayda Türkiye’den gelen sermaye temsilcilerinin baskısıyla hızlandırıldı.

📌 Ekonomik Bağımlılık, Yasal Teslimiyet

• Uzmanlara göre KKTC’nin Türkiye’ye olan ekonomik bağımlılığı, siyasi karar alma süreçlerini de Ankara’ya açık hâle getiriyor.
• Bu yasa da bunun bir örneği: Türkiye’den gelen doğrudan mali desteklerin, yasa karşılığında bir “pazarlık aracı” olarak kullanıldığı öne sürülüyor.
• Türkiye merkezli bazı büyük sermaye gruplarının Kıbrıs’ta yeni casino projeleri için ön izin aldığı ve yasa geçmeden inşaat sürecine başladığı iddiaları basına yansıdı.

📌 “Sağduyu Mutabakatı” Söylemi: Gerçek Bir Uzlaşı mı?

• Hükümet yetkilileri ve yasa lehine oy kullanan milletvekilleri bu düzenlemeyi bir “sağduyu mutabakatı” çerçevesinde sundu.
• Ancak muhalefet, bu kavramın göstermelik bir meşrulaştırma söylemi olduğunda hemfikir.
• Ongun Talat, “Mutabakat dediğiniz şey yalnızca iktidarın kendi arasında yaptığı bir pazarlık” diyerek “sağduyu” ifadesini aldatıcı buldu.

📌 Birleşik Eleştiri: Kıbrıs’ın Egemenliği Tartışmalı Hâle Geldi

• Muhalefet bu yasa üzerinden sadece kumar karşıtı bir söylem geliştirmedi. Aynı zamanda ülke egemenliğine, hukukun üstünlüğüne ve siyasi iradenin Ankara’ya devredilmesine dair kaygılar dile getirildi.
• Bu yasa, CTP ve diğer muhalefet partileri için bir dönüm noktası: Artık “kumarhane ekonomisinin” ötesinde, Türkiye merkezli sistematik bir kontrol mekanizmasının kurumsallaşması olarak değerlendiriliyor.

Kıbrıs’ı Bekleyen Tehlikeler: Kara Para, Suç Ağı ve Sosyal Çöküş

KKTC’de kabul edilen Şans Oyunları Yasası yalnızca bir hukuk düzenlemesi değil, aynı zamanda ülkenin geleceğini doğrudan etkileyecek yapısal bir dönüşüm anlamına geliyor. Yasa, görünüşte yasal bir çerçeve sunsa da içerdiği gevşek denetim maddeleri, cezaların sembolik düzeyde tutulması ve sektörün sınırsız büyümesine imkân tanıması nedeniyle yasallık üzerinden meşrulaştırılan bir kontrol kaybı anlamına geliyor.

1. Kara Para Aklama Riski Yükseliyor

Kıbrıs’ın mevcut bankacılık altyapısı, uluslararası şeffaflık standartlarının gerisinde kalmış durumda. Yeni yasa, bu zeminde şu riskleri doğuruyor:

• 5.000 avroluk idari ceza, kara para trafiği yapan büyük örgütler için sembolik ve caydırıcılıktan uzak.
• Denetim mekanizması güçlendirilmek yerine gevşetildi. Elektronik sistem kurulsa bile, denetimin kimin tarafından yapılacağı ve ne kadar bağımsız olacağı belirsiz.
• Casino işletmeleri aracılığıyla sisteme sokulan paranın kaynağını izlemek, yetersiz vergi ve şeffaflık politikaları nedeniyle neredeyse imkânsız hale gelecek.

Uluslararası örnek:
Karayipler’de bazı ada devletleri (örneğin Antigua ve Saint Kitts), gevşek kumar yasaları nedeniyle uzun süre FATF’nin (Mali Eylem Görev Gücü) gri listesine alındı. Bu durum, bu ülkelerin uluslararası bankacılık sisteminden dışlanmalarına, doğrudan yatırımların kaçmasına ve diplomatik baskıların artmasına yol açtı.

2. Suç Ekonomisinin Meşrulaşması

Yasanın sunduğu serbestlik, organize suç örgütlerinin ve yasa dışı finans yapılarının adaya ilgisini artıracak.

• Sınırsız lisans hakkı, projelerin herhangi bir toplumsal etki analizi olmadan hayata geçirilmesini sağlayacak. Bu, yerel yönetimlerin ve sivil toplumun bypass edilmesi anlamına geliyor.
• Türkiye merkezli ve Ortadoğu’dan gelen sermaye gruplarının “kumarhane yatırımcısı” adı altında adada üs kurma girişimleri, istihbarat ve güvenlik risklerini de beraberinde getiriyor.
• İnsan kaçakçılığı, uyuşturucu trafiği ve yasa dışı bahis gibi suçlar, dünyada genellikle kumar sektörünün denetimsizleştiği yerlerde hızla yayılıyor.

Uluslararası örnek:
Filipinler’de benzer şekilde serbestleştirilen kumar lisansları, Çinli mafya gruplarının bölgeye akın etmesine ve kara para ağlarının büyümesine neden olmuştu. Hükümet daha sonra bu sektörü tekrar sıkı denetime almak zorunda kaldı.

3. Sosyal Çöküş ve Yoksulluk Döngüsü

Yasanın en tehlikeli sonuçlarından biri sosyal yapıya vereceği zarardır:

• Vatandaşların casinoya girişi artık fiilen serbest. 50 avro ceza neredeyse hiçbir caydırıcılık taşımıyor.
• Özellikle genç nüfus, işsizlikle birleşince kumar bağımlılığına ve borç sarmalına sürüklenecek.
• Gelir adaletsizliği daha da artacak. Casino patronları kazanırken, halk kumar borcu, iflas ve aile yıkımlarıyla yüzleşecek.
• Devletin sosyal harcamaları artacak ancak casino vergilerinden gelen pay azaldığı için kamu bütçesi daha da zayıflayacak.

4. “Yasal” Ama Denetimsiz: Meşruluğun Kabuğu

Yasanın teknik olarak “yasal” olması, bir düzenin güvenli ve adil olduğu anlamına gelmiyor. Aksine:

• Yasa, kara para trafiğini durdurmak yerine meşru zemine taşıyor.
• Denetim yerine formaliteye dayalı prosedürler getiriliyor.
• Kamu otoritesi, bu sektörde sadece tabela düzeyinde kalıyor.

Bu noktada yasa, “yasal kılıfla örtülmüş serbest suç ekonomisi” inşa etme riski taşıyor. Yasallık bir güvenlik değil, gizlenmiş kontrolsüzlük haline geliyor.

5. Sonuç: Kıbrıs Bir Geçiş Noktasına Sürükleniyor

Şans Oyunları Yasası’nın geçmesi, Kıbrıs’ı yalnızca bir “kumar adası” yapmıyor. Aynı zamanda ülkeyi:

• Bölgesel suç ekonomilerinin yeni merkezi,
• Finansal şeffaflıktan uzak bir kara delik,
• Egemenliği sembolik hale gelmiş bir yapay devlet olmaktan bir adım öteye taşıyor.

Türkiye’nin yönlendirmesiyle geçirilen bu yasa, hukukun üstünlüğü ve kamu çıkarı yerine sermaye ve çıkar gruplarının öncelendiği bir yapının habercisi. Eğer kamuoyu baskısı, denetim kurumlarının güçlendirilmesi ve uluslararası denetim talepleri devreye girmezse, Kıbrıs çok yakın bir gelecekte kara para ve sosyal çöküşün iç içe geçtiği bir kriz adasına dönüşebilir.